W samo południe 3 Maja przedsiębiorcy przyszli przed Pałac Prezydencki w “Czarnej Procesji”, nawiązującej do wystąpienia mieszczan w czasie Sejmu Czteroletniego. To nie jednorazowe wydarzenie: tworzy się szeroki ruch społeczny wokół pomysłu odrodzenia Powszechnego Samorządu Gospodarczego.
Przedsiębiorcy domagają się przywrócenia swojego samorządu, który istniał w Dwudziestoleciu niepodległości i zaczął odbudowywać się po wojnie, ale środkami administracyjnymi zniweczyły to wówczas komunistyczne władze.
Aktywni, tworzący miejsca pracy dla innych Polacy chcą również brać czynny udział w stanowieniu prawa, które ich dotyczy – żądają, by negocjowano z nimi obciążenia podatkowe, gdy i tak ponoszą koszty kryzysu wywołanego przez pandemię koronawirusa, podobnie jak wszystkich poprzednich. Domagają się zrównania polskich przedsiębiorców w przywilejach i ulgach z kapitałem zagranicznym. Nie czują się gorsi.
– Spotykamy się w samo południe, jak w westernie – zaczął optymistycznie prezentację przed Pałacem Prezydenckim ekonomista i przedsiębiorca Dariusz Grabowski. Dawny eurodepotowany pierwszej kadencji z udziałem Polaków (2004-9) wyliczał: – Wolność, własność, bezpieczeństwo i praworządność, tego chcemy. Podobnie jak 230 lat temu mieszczanie.
Historyczna “Czarna Procesja”, jak ujmował to ze swoją niepowtarzalną zwięzłością i precyzją prof. Władysław Kopaliński stanowiła “demonstracyjne wystąpienie przedstawicieli 141 miast królewskich w czasie obrad Sejmu Czteroletniego, którzy 2 XII 1789 czarno ubrani wyruszyli powozami na Zamek i złożyli królowi i dygnitarzom sejmowym zredagowany przez Kołłątaja memoriał z żądaniem zrównania w najistotniejszych prawach mieszczan ze szlachtą” [1].
Pismo Hugona Kołłątaja cytowano w poniedziałek przed Pałacem Prezydenckim. Uczestnicy trzeciomajowego spotkania na Krakowskim Przedmieściu chcą obudzić świadomość, że bez przedsiębiorców nie będzie wpływów z podatków a więc i budżetu ani silnego państwa.
Aktorka i animatorka mnóstwa inicjatyw społecznych Katarzyna Kownacka zaśpiewała a capella: “Jest takie miejsce, jest taki kraj…”
Zaś przedstawiciel Polskiego Lobby Przemysłowego prof. Paweł Soroka przypomniał, że lekceważenie klasy średniej zagraża demokracji, ponieważ to właśnie ona stanowi podstawę systemu demokratycznego, więc trzeba ją upodmiotowić.
Gdy wieje wiatr historii, ludziom jak pięknym ptakom rosną skrzydła, natomiast trzęsą się portki pętakom – przypomniał słowa Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego dr Grabowski.
“Chcemy swobody dla ludzi, ażeby wszystkie stany miały przyzwoitą udzielność we władzy prawodawczej, ażeby każdy człowiek przykładał się do dobra Ojczyzny, ażeby naród polski był prawdziwie wolnym narodem” – publicznie przypomniano memoriał mieszczan, z którym w Czarnej Procesji poszli oni do Stanisława Augusta, ale przedsiębiorcy oczywiście przygotowali aktualny własny. Oprócz prezydenta Andrzeja Dudy otrzymają go marszałkowie Sejmu i Senatu. Jak czytamy w tej proklamacji: “Przedsiębiorcy, a tych jest w Polsce około dwa miliony są grupą społeczną, której wkład pracy, talent, inwencja, odwaga powinny rozstrzygać o tempie rozwoju gospodarczego i miejscu Polski w świecie”. Jednak przez ponad 30 lat wolnej Polski nie stworzono norm prawnych do wyłonienia reprezentacji tego środowiska ani nadania jej stosownych uprawnień – niepokoją się podpisani pod memoriałem Andrzej Stępniewski (przewodniczący Rady Programowej Ogólnopolskiej Federacji Przedsiębiorców i Pracodawców – Przedsiębiorcy.PL), Jacek Czauderna (lider izby gospodarczej branży gastronomicznej), Katarzyna Kownacka, przedsiębiorcy Sławomir Grzyb i Piotr Bryczkowski.
“Dziś polski przedsiębiorca, zapewniający państwu wpływy do budżetu, podejmujący ryzyko codziennej walki o los rodziny i pracowników to wielki społeczny niemowa. Mówią za niego politycy, choć nie wiedzą, czym jest autentyczna odpowiedzialność w biznesie” – niepokoją się autorzy memoriału
Do wspólnego wystąpienia skłonił ich fakt, że wielu Polaków nie widzi dla siebie perspektyw w Ojczyznie – również w kwestii podejmowania ryzyka gospodarczego. Zanika też tradycja przejmowania firm przez młode pokolenie na zasadzie “z ojca na syna”, w świecie od wieków stanowiąca podstawę działalności gospodarczej. Coraz mniej przez to polskiej własności… Warunki narzucają zagraniczne firmy, jak w kapitalizmie latynoskim oraz państwowe monopole, jak w poprzednim ustroju. Banki, nawet formalnie polskie, prowadzą politykę pod dyktando międzynarodowej finansjery. Prowadzi to do wyzucia Polaków z ich własności.
Inicjatorzy odrodzenia samorządu gospodarczego uznają, że polskim przedsiębiorcom, pragnącym inwestować w trudnych czasach pandemii i spowodowanego nią kryzysu, należą się ulgi, godziwe warunki i zachęty. W tym specyficznym czasie państwo powinno wspierać inwestycje prywatne. “Polska potrzebuje strategii gospodarczej” – wskazują autorzy memoriału.
Wystąpienie 3 Maja przed Pałacem Prezydenckim to dopiero początek akcji. Czarna Procesja ruszy teraz w Polskę. Ruch na rzecz odrodzenia samorządu gospodarczego nabiera powszechnego charakteru.
Obowiązująca wciąż ustawa o izbach gospodarczych, dostępnej dziś chociaż nie powszechnej formie samorządu przedsiębiorców pochodzi z 30 maja 1989 r. Gdy ją przyjmowano, premierem był jeszcze… Mieczysław F. Rakowski.
[1] Władysław Kopaliński. Słownik mitów i tradycji kultury. PIW, Warszawa 1985, s. 176